İhale konusu alanda faaliyet gösterildiğinin nasıl ortaya konulacağı hakkında Danıştay 13. Dairesinin 28.6.2022 tarih ve E:2022/2558, K:2022/2886 sayılı kararında, istekli olabileceklerin ihale konusu alanda faaliyet gösterip göstermediğinin tespitinde faaliyet konuları ihaleye katılımı azaltacak şekilde dar yorumlanmayıp, aksine rekabeti artıracak şekilde geniş yorumlanması gerektiğine karar verilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde, “… İstekli: Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidini, İstekli olabilecek: İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişimi, … ifade eder.”; “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54. maddesinin birinci fıkrasında, “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usûl kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” kurallarına yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8. maddesinde, “Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır. Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir; a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve adresi ile faks numarası. …; (11) İlana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik başvurularda, şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunludur.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda aktarılan mevzuat kurallarına göre, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, istekli olabilecek kişilerin ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim ve konsorsiyumu ifade ettiği görülmektedir.
İhale ilanına, ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik olarak başvuruların ihale tarihinden önce yapılması gerektiği, bu aşamada başvuru sahibinin istekli olabilecek statüsünde olduğu, istekli olabileceklerin ise ihale konusu alanda faaliyet göstermesi gerektiği açıktır. Bu bağlamda, bu hususu tevsik etmek için İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8. maddesinin 11. fıkrası ile gerçek veya tüzel kişinin ihale ilanına, ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik olarak yapılan başvurularda, başvuru ehliyetini haiz olup olmadığının tespiti amacıyla şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunluluğu getirilmiş, ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğinin hangi belgelerle tevsik edileceği hususunda ise kısıtlayıcı bir belirleme yapılmamıştır.
İstekli olabileceklerin ihale konusu alanda faaliyet gösterip göstermediğinin tespitinde ise faaliyet konuları ihaleye katılımı azaltacak şekilde dar yorumlanmamalı, aksine rekabeti artıracak şekilde geniş yorumlanmalıdır. Dava konusu ihale, laboratuvar hizmet alımı ihalesi olup, davacının şikâyet dilekçesi ekinde beyan ettiği belgeye göre faaliyet alanının “Meslek Dalı: Tıbbi ve sıhhi malzeme imalatı, onarımı, bakımı ve ticareti” olduğu dikkate alındığında, davacının ihale konusu alanda faaliyette bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, davacının itirazen şikâyet başvurusunun “şikâyet dilekçesine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belgenin eklenmediğinden” bahisle şekil yönünden reddine dair dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
Sonuç
İhale süreçlerinde başarıya ulaşmanın yolu, hukuki bilgi ve deneyime sahip olmaktan geçer. Bu noktada, bir ihale avukatı, ihtiyaç duyduğunuz desteği sağlayarak hukuki süreçlerinizi güvence altına alır.
Leave a Reply