Ön Mali Kontrol Sonrasında Kesinleşen İhale Kararlarının Değiştirilmesi Mevzuata Aykırı mı?

İhale süreçlerinde kesinleşen ihale kararları, idarenin ön mali kontrol aşamasından geçerek yasal çerçevede sonuçlandırılır. Bu kararların değiştirilebilirliği, hukuki tartışmalara neden olabilmektedir. Danıştay 13. Dairesi’nin 16 Aralık 2020 tarihli ve E:2015/1287, K:2020/3688 sayılı kararında, ön mali kontrol sonucu kesinleşen bir ihale kararının değiştirilmesinin mevzuata aykırı olduğuna hükmedilmiştir. Karar, idarelerin yetkileri ve bu yetkilerin sınırları konusunda önemli bir içtihat oluşturmuştur.

Ön Mali Kontrol Sonrasında Kesinleşen İhale Kararlarının Değiştirilmesi Mevzuata Aykırı mı?

ÖN MALİ KONTROL SONUCUNDA KESİNLEŞEN İHALE KARARININ DEĞİŞTİRİLMESİNİN MEVZUATA AYKIRI OLDUĞU HAKKINDA Danıştay 13. Dairesinin 16.12.2020 tarih ve E:2015/1287, K:2020/3688 sayılı ONAMA kararında;

İhale sürecinde davacı şirketin değerlendirme dışı kalmasına neden olan ön mali kontrol raporunun hazırlanmasının, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na dayandığı, anılan Kanunun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’ndan 2 yıl sonra uygulamaya konulduğu ve mali alanı düzenleyen genel bir Kanun olduğu hâlde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ihale mevzuatını düzenleyen özel bir kanun olduğunun tartışmasız olduğu,

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanun gereği hazırlanan ön mali kontrol raporu danışma ve önleyici niteliği haiz olup, mali karar ve işlemlerin harcama yetkilisi tarafından uygulanmasında bağlayıcı olmadığı gibi, ön malî kontrol sonucunda verilen görüşe istinaden ihale komisyonunca tekliflerin yeniden değerlendirilebileceğine dair 4734 sayılı Kanunda açık bir düzenleme bulunmadığı; ihale sonucunu değiştirecek düzeltici işlem belirlenmesi sonucunu doğuracak şekilde ihale komisyonunun daha önce aldığı kararı değiştirebilmesi ve tekrar ihale yetkilisinin onayına sunabilmesi anılan Kanunun 54. maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendine göre de mümkün olmadığından, bu şekilde yapılacak uygulama eşit muamele ve saydamlık ilkelerine açıkça aykırılık oluşturacağından dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı,

Davalı idarenin, ön mali kontrol raporu sonucunda ihale komisyonca yeni bir komisyon kararı alınarak kesinleşen ihale kararının değiştirilmesinin hukuka uygun olduğu iddiasına ilişkin olarak; ihale kararının ihale yetkilisince 09.05.2014 tarihinde onaylanarak kesinleşmesinden 14 gün sonra ihale işlem dosyasının ön mali kontrol işlemi için 23/05/2014 tarihinde MSB Maliye Dairesi Başkanlığı Mali Hizmetler birimine gönderilmesi ve ilgili idari birimce de verilen 29/05/2014 tarihli görüş sonucunda yeni bir komisyon kararı alarak ilk kesinleşen ihale kararının değiştirilmesinin, ihale yetkilisinin yetkisine ilişkin olarak 4734 sayılı Kanun’un 40. maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.” şeklindeki hükmüne uygun olmadığından anılan iddiaya itibar edilmediği sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Sonuç

Ön mali kontrol sonrasında kesinleşen ihale kararlarının değiştirilmesi, idarenin hukuka uygun hareket etmesi açısından ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu gibi durumlarda, ihale süreçlerinde karşılaşılabilecek hukuki ihtilafların çözümü için bir ihale avukatının desteği, sürecin yasal çerçevede yürütülmesini sağlamada etkili olacaktır.