Yapım işi ihalelerinde, isteklilerin ihaleye katılabilmesi için belirli yeterlilik şartlarını sağlamaları gerekir. İstekli olabilecek sıfatını kazanabilmek için iş deneyim belgesinin niteliği ve yeterliliği ise önemli bir kriterdir. Danıştay 13. Dairesinin 19 Nisan 2022 tarihli kararında, şirket ana sözleşmesinde demir yolu işleri gibi faaliyetlerin belirtilmesinin yeterlilik açısından yeterli olup olmadığı değerlendirilmiştir. Karara göre, iş ortaklığı yoluyla ihaleye katılmak isteyen isteklilerin, ana sözleşmedeki kapsamı ve benzer iş tanımı dışındaki iş deneyim belgelerini belirli oranlarda sunmaları durumunda dahi ihaleye katılabilecekleri hükmüne varılmıştır.
YAPIM İŞİ İHALESİNDE İSTEKLİ OLABİLECEK SIFATI İÇİN YAPIM İŞİNE İLİŞKİN İŞ DENEYİM BELGESİNİN YETERLİ OLDUĞU HAKKINDA
Danıştay 13. Dairesinin 19.4.2022 tarih ve E:2021/3636, K:2022/1726 sayılı kararında; “Davacı tarafından, şirket ana sözleşmesinde demir yolları işlerinin de yapılabileceğinin belirtildiği, ihale konusu işin açık ihale usûlü ile yapılması hâlinde iş ortaklığı kurmak suretiyle benzer iş tanımına uymayan iş deneyim belgesini %20 oranında sunarak ihaleye katılabileceği belirtilerek bakılan davada ehliyetli oldukları ileri sürülmüştür.
Davalı idare ile davalı idare yanında müdahiller tarafından ise, davacının bakılan davayı açmada korunması gereken güncel ve meşru bir menfaatinin olmadığı, ihale konusu alanda yeterliliğinin ve faaliyetinin bulunmadığı, açık ihale usulü ile ihale yapılsa dahi ihaleye katılmak için gerekli yeterlilik şartlarını sağlayamayacağı, bu nedenle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinin 1/a fıkrasında, iptal davaları, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmaktadır.
Yargı kararlarında ve doktrinde “menfaat” kavramının davacı ile iptalini istediği idarî işlem arasındaki bağı, ilgiyi ifade ettiği belirtilmekte ve idarî işlem ile dava açan kişi arasında meşrû, güncel ve ciddî bir alâka söz konusu ise, davada menfaat bağının bulunduğu kabul edilmektedir. İptal davalarında davacı olabilmek için subjektif bir hakkın ihlâl edilmesi şartı aranmamakta, menfaat ihlâli yeterli sayılmaktadır.
Dolayısıyla, iptal davasının gerek anılan maddede, gerekse içtihat ve doktrinde belirtilen hukukî nitelikleri göz önüne alındığında, idare hukuku alanında tek taraflı irade açıklamasıyla kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikte tesis edilen idarî işlemlerin, bu idarî işlemle meşru, kişisel ve güncel bir menfaat alâkası kurabilenler tarafından iptal davasına konu edilebileceğinin kabulü gerekmektedir.
İdare Mahkemesi’nce her ne kadar, 4734 sayılı Kanun’un 4. maddesinde “istekli olabilecek” statüsü için gerçek veya tüzel kişilerin ihale konusu alanda faaliyet göstermesinin arandığı, davacının davayı açmakta menfaatinin bulunduğundan söz edilebilmesi için ihale konusu alanda faaliyet göstermesinin yasal zorunluluk teşkil ettiği, ihale konusu tramvay hatlarının elektromekanik işlerine dair bir faaliyeti bulunmayan davacı şirketin davayı açmakta hukuki menfaati bulunmadığı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiş ise de, anılan maddede belirtilen “istekli olabilecek statüsü için gerçek veya tüzel kişilerin ihale konusu alanda faaliyet göstermesinin aranması” ifadesinin ihale konusu iş veya benzer işlerde faaliyet gösterilmesi şeklinde dar yorumlanmaması gerekmekte olup dava konusu ihalenin 4734 sayılı Kanun’un 4. maddesinde tanımlandığı üzere bir yapım işi ihalesi olduğu dikkate alındığında, söz konusu ihalede istekli olabilecek kapsamına girmek için yapım işi alanında faaliyette bulunmak yeterlidir.” İfadelerine yer verilmiştir.
Sonuç
Yapım işi ihalelerine katılmak isteyen isteklilerin yeterlilik kriterlerini doğru şekilde karşılaması, ihale sürecinde avantaj sağlar. İhale süreçlerinde yaşanabilecek olası uyuşmazlıklarda, uzman bir ihale avukatı rehberliğinde ilerlemek, hak kayıplarını önlemek adına önemlidir.
Leave a Reply